فوت کوزه گری گوشت؛ راهنمای کامل برای خوشطعم کردن گوشت گوسفندی، مرغ و ماهی
خبر خوشمزه هر هفته در ایمیل شما!
دستور پخت، خواص مواد و ترفندهای خاص
مناسبتها
نوروز، جشنی باستانی و فراتر از آیینی سنتی است و نقطه عطفی در گذر زمان و نمادی از امید، تجدید
خواص مواد غذایی
نوروز، جشنی باستانی و فراتر از آیینی سنتی است و نقطه عطفی در گذر زمان و نمادی از امید، تجدید
در دنیای آشپزی، آنچه یک غذای ساده را به یک اثر هنری تبدیل میکند، تنها مواد اولیه نیست، بلکه شیوه آمادهسازی و پخت آن است. در این مقاله بهطور کامل به موضوع فوت کوزه گری گوشت میپردازیم و نکاتی را با شما در میان میگذاریم که حاصل سالها تجربه، آزمون و خطا و دانشی است که بسیاری از مادران و مادربزرگها، بیآنکه کتابی نوشته باشند، آن را نسل به نسل منتقل کردهاند.
ما در این نوشته، تمام آنچه باید درباره گوشت گوسفندی، مرغ و ماهی بدانید؛ از خواباندن برای طعم بهتر، گرفتن بوی زهم، پخت بدون خشک شدن، تا طرز نگهداری صحیح را به شکلی کامل و کاربردی بیان خواهیم کرد تا با رعایت این فوت کوزه گری گوشت، غذاهای شما همیشه خوشعطر و طعم و اشتها برانگیز باشد.
انتخاب گوشت؛ پایهایترین فوت کوزه گری گوشت
یکی از مهم ترین مراحل در آمادهسازی غذا، انتخاب درست گوشت است. برای بهره بردن از فوت کوزه گری گوشت، لازم است پیش از هر چیز به کیفیت گوشت توجه کنیم.
گوشت گوسفندی
گوشت تازه گوسفند باید رنگ قرمز روشن داشته باشد و هنگام لمس، کمی سفت ولی انعطافپذیر باشد. بوی آن نباید تند یا ترش باشد.
مرغ
مرغ باید پوستی صاف، بدون لکه، و رنگ متمایل به صورتی داشته باشد. گوشت کهنه یا یخ زده بیش از حد، طعم غذا را خراب میکند.
ماهی
در مورد ماهی، فوت کوزه گری گوشت حکم میکند که حتماً چشمهای ماهی براق و شفاف باشند و پوست آن لیز و براق باشد. بوی ماهی نباید زننده باشد.
خواباندن گوشت؛ راهی برای طعمی بینقص
از اصلیترین بخشهای فوت کوزه گری گوشت، خواباندن یا مارینه کردن آن است. خواباندن گوشت باعث میشود که طعمها به بافت گوشت نفوذ کنند و آن را نرم تر و خوشمزه تر کنند.
خواباندن گوشت گوسفندی
ترکیب ماست، آب پیاز، زعفران و کمی فلفل سیاه، بهترین مارینه برای گوشت گوسفندی است. این مواد هم بوی زهم گوشت را میگیرند، هم بافت آن را لطیف میکنند.
خواباندن مرغ
مرغ را میتوان با آب لیمو، ماست، سیر رنده شده و ادویههایی مثل پاپریکا و کاری خواباند. این ترکیب، یک فوت کوزه گری گوشت عالی برای مرغ است.
خواباندن ماهی
برای ماهی، استفاده از آب لیمو، نمک، زردچوبه و مقداری سیر، باعث میشود بوی زهم از بین برود و گوشت آن خوشطعم تر شود.
اگر به دنبال یک پیش غذای خوشطعم و کاملاً گیاهی هستید که در کنار غذاهای گوشتی سفرهتان را رنگین تر کند، کشک بادمجان گیاهی کامبیز با طعم اصیل و ترکیبی سالم، انتخابی بینقص است.

موضوع
فوت کوزه گری گوشت
تاریخ انتشار
۲۴ تیر ۱۴۰۴
تهیه کننده
تحقیق و ترجمه کامبیز
اینستاگرام
بوی زهم؛ دشمن شماره یک طعم غذا
بوی زهم یکی از چالشهای اصلی در پخت گوشت است. بسیاری از افراد تصور میکنند که این بو اجتنابناپذیر است، اما واقعیت این است که با رعایت چند فوت کوزه گری گوشت، میتوان آن را بهطور کامل از بین برد.
چگونه بوی زهم گوشت گوسفندی را بگیریم؟
جوشاندن اولیه با چند تکه پیاز، برگ بو و دارچین، سپس دور ریختن آب اول، یک روش سنتی و مؤثر است.
گرفتن بوی زهم مرغ
اضافه کردن زنجبیل و سیر به مارینه یا پخت اولیه میتواند کمک زیادی کند.
از بین بردن بوی زهم ماهی
مالیدن سرکه یا آبلیمو به بدن ماهی و سپس شستن آن با آب سرد، یکی از قدیمیترین و مؤثرترین فوت کوزه گری گوشت در مورد ماهی است.
پخت بدون خشک شدن؛ طلایی ترین فوت کوزه گری گوشت
یکی از معضلات رایج در فرآیند آشپزی با گوشت، خشک شدن بیش از حد آن در حین پخت است. این موضوع نه تنها بر بافت گوشت تأثیر منفی میگذارد، بلکه طعم و ارزش تغذیهای آن را نیز کاهش میدهد. خوشبختانه با رعایت چند فوت کوزه گری گوشت در مراحل مختلف پخت، میتوان از این مشکل جلوگیری کرد و گوشتهایی نرم، آبدار و خوشطعم تهیه کرد.
گوشت گوسفندی
برای اینکه گوشت گوسفندی پس از پخت خشک و سفت نشود، باید به دو اصل مهم توجه کرد: نحوه برش و روش پخت.
- انتخاب قسمت مناسب گوشت
بخشهایی مانند سردست، ماهیچه و گردن که دارای چربی و بافت همبند بیشتری هستند، در صورت پخت مناسب، لطافت و طعم فوقالعادهای خواهند داشت. - پخت با حرارت ملایم و زمان طولانی
استفاده از قابلمهای با درِ محکم و حرارت کم، یا بهرهگیری از زودپز با زمانبندی دقیق، باعث میشود بافت گوشت به تدریج نرم شود و آب میان بافتی آن حفظ گردد. - افزودن چربی طبیعی
افزودن کمی روغن حیوانی، کره یا دنبه در هنگام پخت، ضمن افزایش طعم، باعث ایجاد لایهای محافظ بر سطح گوشت میشود که از تبخیر سریع رطوبت جلوگیری میکند. - استفاده از مواد اسیدی ملایم
استفاده از گوجه فرنگی، آبلیمو، ماست یا آبپیاز در حین پخت نیز میتواند به لطافت بیشتر گوشت کمک کند.
مرغ
خشک شدن گوشت مرغ، به ویژه در روشهایی مانند گریل یا پخت در فر، بسیار شایع است. برای جلوگیری از این مسئله، باید چند فوت کوزه گری گوشت را در نظر گرفت:
- مرینیت (خواباندن) مرغ قبل از پخت
مرغ را چند ساعت در ترکیبی از ماست، ادویه، روغن زیتون و آب لیمو بخوابانید. این کار علاوه بر بهبود طعم، باعث حفظ رطوبت داخلی گوشت خواهد شد. - چرب کردن سطح مرغ
پیش از قرار دادن مرغ در فر، سطح آن را با کره، روغن زیتون یا حتی سسهای خانگی چرب کنید تا در برابر حرارت، لایهای محافظ ایجاد شود و از خشک شدن سریع جلوگیری شود. - پوشاندن با فویل
هنگام پخت در فر، در نیمه اول فرآیند پخت، سطح مرغ را با فویل بپوشانید. این کار باعث حفظ بخار داخل ظرف شده و گوشت را نرم نگه میدارد. در دقایق پایانی فویل را بردارید تا سطح مرغ طلایی شود. - استفاده از دماسنج گوشت
پخت بیش از حد مرغ یکی از دلایل اصلی خشک شدن آن است. دمای داخلی ایدهآل برای پخت کامل مرغ، حدود ۷۵ درجه سانتیگراد است. استفاده از دماسنج به آشپز کمک میکند مرغ را دقیقاً در زمان مناسب از فر خارج کند.
ماهی
ماهیها به دلیل لطافت بالای بافت شان، نیازمند مراقبت بیشتری در زمان پخت هستند. رعایت این فوت کوزه گری گوشت در مورد ماهی بسیار حیاتی است:
- زمان پخت کوتاه
ماهیها معمولاً در عرض ۷ تا ۱۰ دقیقه پخته میشوند (بسته به ضخامت). پخت طولانیمدت نهتنها باعث خشک شدن گوشت میشود، بلکه بوی زهم آن را نیز تشدید میکند. - استفاده از حرارت ملایم
چه در فر، چه در تابه یا حتی بخارپز، حرارت باید کم تا متوسط باشد. حرارت زیاد باعث جمع شدن آب میانبافتی و سفت شدن گوشت ماهی خواهد شد.
پخت در فویل یا با سس
یکی از روشهای مؤثر جلوگیری از خشک شدن ماهی، پخت آن در فویل همراه با کمی روغن زیتون، لیمو، سبزیجات معطر و ادویه است. این روش مانند یک محفظه بخار عمل میکند و رطوبت ماهی را کاملاً حفظ مینماید.
با رشته پلویی کامبیز، طعمی اصیل و عطری دلانگیز را به پلوهای گوشتی خود هدیه دهید.

نگهداری صحیح؛ فوت کوزه گری گوشت برای آشپزهای آیندهنگر
نگهداری اصولی از گوشت، بخشی اساسی از فرآیند آشپزی است. حتی بهترین روشهای پخت نیز در صورتی که گوشت به درستی نگهداری نشده باشد، نتیجهای مطلوب نخواهند داشت. در اینجا چند فوت کوزه گری گوشت را در خصوص نگهداری صحیح گوشت بیان میکنیم:
- بستهبندی مناسب
گوشت باید در بستهبندیهای مخصوص (نایلون فریزر یا ظروف دربدار) و بهصورت کاملاً فشردهشده بدون هوا فریز شود. وجود هوا باعث اکسید شدن چربیها و تغییر رنگ و طعم گوشت خواهد شد. - تفکیک گوشتها پیش از فریز
گوشت قرمز، مرغ و ماهی را به صورت جداگانه بسته بندی کنید تا هنگام یخ زدایی، آلودگیهای متقاطع پیش نیاید و هر کدام بافت و طعم اصلی خود را حفظ کنند. - یخ زدایی آهسته و ایمن
بهترین روش برای یخزدایی، انتقال گوشت از فریزر به یخچال برای مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت است. یخ زدایی سریع در دمای محیط یا با آب گرم ممکن است باعث رشد باکتریهای مضر شود و همچنین کیفیت گوشت را کاهش دهد. - عدم انجماد دوباره
گوشت پس از یخزدایی نباید دوباره منجمد شود، زیرا ساختار سلولی آن آسیب میبیند و هنگام پخت، میزان زیادی از آب خود را از دست میدهد که نتیجه اش خشکی و سفتی خواهد بود.
چاشنیها؛ همراهان همیشگی فوت کوزه گری گوشت
یکی از بخشهای جذاب در فوت کوزه گری گوشت، شناخت ترکیب چاشنیها و ادویه هاست. هر نوع گوشت، چاشنی مخصوص به خود را دارد که طعم آن را چند برابر میکند.
- گوشت گوسفندی: زعفران، دارچین، هل
- مرغ: پاپریکا، فلفل دلمهای خشک، سیر
- ماهی: شوید، تخم گشنیز، لیموعمانی
در این مقاله تلاش کردیم با بیان روشهای سنتی و علمی، شما را با مهمترین و مؤثرترین فوت کوزه گری گوشت آشنا کنیم. از انتخاب اولیه تا خواباندن، از گرفتن بوی زهم تا پخت بدون خشک شدن، هر بخش این فرایند میتواند طعم غذای شما را دگرگون کند.
اگر این نکات را در آشپزی روزمره خود به کار ببندید، میبینید که خانواده یا مهمانانتان چطور به غذاهای شما علاقهمند میشوند. مهم نیست که حرفهای باشید یا تازهکار؛ فوت کوزه گری گوشت چیزی است که با رعایت آن، میتوانید همیشه سربلند از آشپزخانه بیرون بیایید.
آموزش فوت کوزه گری پخت گوشت در ۳ غذای اصیل ایرانی
در دل هر غذای ایرانی، رموزی نهفته است که تنها آشپزهای باتجربه آن را میدانند؛ همان چیزهایی که به آنها میگوییم “فوت کوزه گری”. از قورمهسبزی جاندار با گوشت گوسفندی گرفته تا زرشکپلوی زعفرانی با مرغ و سبزیپلوی خوشعطر با ماهی، هرکدام رازهای پخت خود را دارند. در این مطلب با شما همراه میشویم تا این رازهای خوشطعم را گامبهگام یاد بگیرید.
۱. خورشت قورمهسبزی با گوشت گوسفندی
محبوبترین خورشت ایرانی با طعم خاص و اصیل.
مواد لازم:
- گوشت گوسفندی با استخوان: ۳۰۰ گرم
- لوبیا قرمز یا چیتی: ½ پیمانه
- سبزی قورمه (تره، جعفری، شنبلیله، گشنیز): ۵۰۰ گرم
- پیاز: ۱ عدد بزرگ
- لیموعمانی: ۲ عدد
- نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
- روغن: به میزان لازم
فوت کوزه گری گوشت:
- انتخاب گوشت مناسب: بهترین قسمت برای قورمهسبزی، سردست یا ماهیچه گوسفندی است چون بافت نرمی دارد و طعم قویتری منتقل میکند.
- تفت اولیه با ادویه: گوشت را ابتدا با پیاز و زردچوبه تفت دهید تا کاملاً رنگ بگیرد. این کار بوی زهم گوشت را از بین میبرد و طعمی عمیقتر به خورشت میدهد.
- پخت آهسته و طولانی: گوشت را با حرارت ملایم حدود ۲.۵ تا ۳ ساعت بپزید. هر چه بیشتر بپزد، نرمتر و خوشطعمتر خواهد شد.
- افزودن لیموعمانی در زمان مناسب: برای جلوگیری از تلخی، لیموها را سوراخ کرده و در نیمه دوم پخت به خورشت اضافه کنید.
۲. زرشک پلو با مرغ
غذای رسمی و مجلسی ایرانی که همیشه برنده است.
مواد لازم:
- مرغ (ران یا سینه): ۲ تکه
- زرشک: ½ پیمانه
- برنج ایرانی: ۲ پیمانه
- پیاز: ۱ عدد
- زعفران دمکرده: ۲ قاشق غذاخوری
- شکر (اختیاری برای زرشک): ۱ قاشق چایخوری
- نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین: به مقدار لازم
- کره یا روغن: به میزان لازم
فوت کوزه گری گوشت:
- مرینیت مرغ: تکههای مرغ را حداقل ۲ ساعت در ترکیبی از پیاز، زعفران، نمک و زردچوبه بخوابانید تا طعمدار و لطیف شود.
- چرب کردن سطح مرغ قبل از پخت: برای جلوگیری از خشک شدن، مرغ را پیش از سرخ کردن یا پختن، با کره چرب کنید و روی آن فویل بکشید.
- استفاده از زعفران در دو مرحله: بخشی از زعفران را هنگام پخت مرغ استفاده کنید و بخش دیگر را برای سرو نهایی و روی زرشک کنار بگذارید تا عطر و رنگ غذا حفظ شود.
- زرشک را جدا تفت دهید: زرشک را با مقدار کمی کره و شکر (در صورت تمایل) جدا تفت دهید تا نسوزد و تلخ نشود.
۳. سبزیپلو با ماهی سفید (ماهی شمال)
سفره شب عید یا هر روزی که دلتان یک غذای سبک و اصیل میخواهد.
مواد لازم:
- ماهی سفید (یا هر نوع ماهی دلخواه): ۱ عدد متوسط
- برنج ایرانی: ۲ پیمانه
- سبزی پلو (شوید، جعفری، تره، گشنیز): ۳۰۰ گرم
- سیر رنده شده: ۲ حبه
- آبلیمو تازه: ۲ قاشق غذاخوری
- زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به مقدار لازم
- روغن یا کره: به میزان لازم
فوت کوزه گری گوشت:
- گرفتن بوی زهم ماهی: ماهی را با مخلوطی از آبلیمو، نمک، زردچوبه و سیر بهمدت ۱ تا ۲ ساعت مرینیت کنید. این کار علاوه بر گرفتن بوی زهم، طعم فوقالعادهای به گوشت ماهی میدهد.
- پخت سریع با حرارت ملایم: ماهی باید در حرارت متوسط و زمان کم (۷ تا ۱۰ دقیقه برای هر طرف) پخته شود تا خشک نشود.
- پخت در فویل یا با درب بسته: اگر ماهی را در فر میپزید، آن را داخل فویل بپیچید تا رطوبت داخل آن حفظ شود و گوشت نرم و آبدار باقی بماند.
- استفاده از سبزی تازه: سبزی پلو اگر با سبزی تازه تهیه شود، طعم غذا را چند برابر میکند. هنگام آبکش کردن برنج، سبزی را به آن اضافه کنید تا عطر پخش شود.
در هر سه غذای بالا، رعایت فوت کوزه گری گوشت نقش کلیدی در نتیجه نهایی دارد. استفاده از مواد اولیه تازه، خواباندن گوشتها در ترکیبات مناسب، کنترل دمای پخت، و استفاده از ادویهها و چاشنیها در زمان مناسب، میتواند طعم هر غذای ایرانی را به اوج برساند.
برای تکمیل طعم لذیذ گوشت، بهترین انتخاب، یک برنج ایرانی اصیل است. با انواع برنج ایرانی آشنا شوید و عطر و طعم غذاهای خود را چند برابر کنید.
سوالات متداول فوت کوزهگری گوشت
چطور بوی زهم گوشت را قبل از پخت بگیریم؟
استفاده از پیاز، سیر، آبلیمو، ادویه و مرینیت کردن گوشت برای چند ساعت، به کاهش بوی زهم بسیار کمک میکند.
بهترین روش برای نرم و آبدار نگهداشتن گوشت هنگام پخت چیست؟
پخت با حرارت ملایم و درب بسته، استفاده از چربی طبیعی مثل روغن حیوانی یا کره، و افزودن مواد اسیدی ملایم مانند آبلیمو یا ماست
برای پخت ماهی بدون خشک شدن چه کار کنیم؟
زمان پخت را کوتاه نگه دارید، از فویل یا روش بخارپز استفاده کنید، و قبل از پخت، ماهی را در آبلیمو و ادویه بخوابانید.
مرغ را چطور طعمدار کنیم تا هم خوشمزه شود و هم خشک نشود؟
مرغ را در ترکیبی از ماست، آبلیمو، زعفران و ادویه خوابانده و هنگام پخت با کره چرب کرده و در فویل بپیچید.
چرا گوشت بعد از فریز شدن و یخ زدایی، سفت و خشک میشود؟
یخز دایی سریع یا انجماد چندباره، ساختار گوشت را تخریب میکند. همیشه گوشت را در یخچال و بهآرامی یخ زدایی کنید.